Station Colmschate

Station Colmschate 1911
De 3 stations
Station Deventer Colmschate is een spoorwegstation in Deventer, gelegen aan de spoorlijn Deventer–Almelo. Het station werd oorspronkelijk geopend op 1 september 1888, gesloten op 16 mei 1933 en iets verderop weer heropend op 10 december 1989. Voor de heropening in 1989 heette het station simpelweg Colmschate, aangezien Colmschate toen een dorp was. Enige tijd na de sluiting werd het opgenomen als een wijk van Deventer. In 2019 werd een geheel nieuw station in gebruik genomen. Op het station stoppen alleen stoptreinen (Sprinters).
Eerste stationsgebouw
In 1885 begon de Koninklijke Nederlandsche Lokaal Spoorwegmaatschappij (KNLS) Koning Willem III met de aanleg van de lokaalspoorlijn Apeldoorn-Almelo, waarmee de verbinding naar Twente werd doorgetrokken. Bij deze aanleg krijgt Colmschate een eigen station met stationsgebouw (zie kaart). Op 1 september 1888 werd de spoorlijn Deventer-Almelo feestelijk geopend. De lijn werd geëxploiteerd door de Hollandse Spoorwegmaatschappij (HSM) en telde de volgende tussenstations: Colmschate, Bannink, Bathmen, Dijkerhoek, Holten, Rijssen, Notter en Wierden.
Tussen 1 september 1888 en 15 mei 1933 heeft dit bestaan. Het oude station Colmschate was van het Standaardtype KNLS, dit werd voor diverse spoorwegstations gebruikt in de jaren 80 van de 19e eeuw. De architect was Karel van Brederode. Stationstypes werden in drie soorten ingedeeld, waarbij dit station viel binnen het type KNLS 3e klasse.
Het station moet echter niet worden verward met de voormalige Stopplaats Colmschate. Stopplaats Colmschate (Css) is een voormalige halte aan Staatslijn A tussen Arnhem en Leeuwarden. De stopplaats van Colmschate lag tussen de huidige stations van Zutphen en Deventer. Het heeft tot 16 mei 1933 dienst gedaan, waarna in 1938 is afgebroken. Het treinvervoer moest het in die tijd afleggen tegen het opkomende busvervoer.
Tweede stationsgebouw
Vanaf de jaren 70 breidt de gemeente Deventer sterk uit in de omgeving van Colmschate. In 1989 opent NS dan ook nabij de plek van het voormalige station de nieuwe voorstadshalte Deventer Colmschate. De halte is één van de tien voorstadshaltes met loketfunctie die NS in de jaren 80 naar een overeenkomend ontwerp laat bouwen. De gebouwtjes zijn ontworpen met vier gestandaardiseerde architectonische componenten, aangepast aan de verschillende stedenbouwkundige uitgangspunten. De gebouwtjes zijn onder andere te herkennen aan de draagconstructie van stalen kokers en de daken met luifels die aan de perronzijde schuin aflopen. In Deventer is op het perron tegenover het haltegebouw een overeenkomende wachtruimte gebouwd. NS sluit het loket van Deventer Colmschate in 2001. In april 2009 vestigt een fietsenzaak in het stationsgebouw. Deze blijft tot 1 april 2017 in het stationsgebouw zitten. De fietsenzaak moet het gebouw verlaten in verband met de aanstaande sloop van het stationsgebouw. Tot de sloop van het stationsgebouw wordt in 2014 besloten door de gemeenteraad van Deventer. Zij stellen dat uiterlijk in 2020 de overweg in de Oostriklaan vervangen moet zijn door een tunnel. Tegelijkertijd zal er een nieuw station worden gebouwd. In juli 2017 wordt begonnen met de voorbereidende werkzaamheden. De wachtruimte van spoor 2 is in het weekend van 23 en 24 september 2017 gesloopt. In het weekend van 28 en 29 oktober 2017 wordt begonnen met de sloop van het stationsgebouw. Ook wordt begonnen met het plaatsen van de damwanden voor de tunnelbak. In het weekend van 4 en 5 november 2017 is het stationsgebouw grotendeels gesloopt. In de loop van 2018 is alles gesloopt.
Derde stationsgebouw
In 2018 wordt begonnen met de bouw van een nieuw station. De huidige perrons worden vernieuwd en het zuidelijke perron zal over een groot deel worden voorzien van een overkapping. De perrons zijn te bereiken via de verkeerstunnel onder het spoor. Er zullen twee liften komen om naar de perrons te gaan voor mindervaliden. Ten zuiden van de spoorlijn wordt de tunnelbak gebouwd. Het dak van deze tunnelbak zal het spoor gaan dragen. In het weekend van 11 tot en met 13 mei 2018 is de tunnelbak ingeschoven onder het spoor door (hiervan is een timelapse gemaakt). Nadat de tunnelbak is geplaatst onder het spoor, worden de perrons vernieuwd. Een deel van het perron is gebouwd op het dak van de tunnelbak. Dit is een afstand van ongeveer 30 meter. In de zomer van 2018 worden de liftconstructies geplaatst voor de beide perrons. In het weekend van 1 en 2 december 2018 zal de stalen overkapping van het perron van spoor 2 worden geplaatst. Aan de straatzijde is hier de naam van het station op aangebracht. In februari 2019 zijn de werkzaamheden aan het station gereed.
Sporen van Station Colmschate (1888-1933) gevonden
Eind maart 2025 zijn bij het aanleggen van een waterberging de archeologische resten gevonden van het eerste station Colmschate. Dit station werd in 1888 geopend en bestond tot 1933. In 1938 werd het station afgebroken waarbij, naar nu blijkt, de fundering in de bodem achterbleef.
Sporen van het station
Ter plaatse van de waterberging konden de muren van de eerste fase van het station worden blootgelegd en gedocumenteerd. In het verloop van de muren is de ideaalplattegrond van het oudste station goed te herkennen. Niet alleen de buitenmuren maar ook de binneninrichting is goed te herkennen. Te zien zijn niet alleen een wachtkamer en een bureau, maar ook een keuken en woonkamer en privaat (toilet) voor het inwonende personeel. Net buiten het station lag een grote waterkelder waarin regenwater werd opgevangen. Ook de uitbreidingen van het station uit 1908 zijn goed herkenbaar. Na het onderzoek zijn de muurresten verwijderd.
Bron: Martijn van Vulpen en Railwiki






