Het Verlaat
De stuw genaamd het vloat waar de Schipbeek overgaat in de Koerhuisbeek ca.1960
Overlaat
Bij het Verlaat ging de Schipbeek over in de Koerhuisbeek en stroomde in die tijd linksaf naar de IJssel. Rechtsaf ging een deel van het water richting de stadgrachten van Deventer. Officieel is de naam overlaat, maar dat werd in het plaatselijke dialect verbasterd tot verloat of korter vloat.
De stuw lag in de buurt van de huidige Zweedsestraat, hoek Westfalenstraat.
Overstromingen
Het verlaat werd gebouwd omdat het water van de Schipbeek via de stad Deventer naar de IJssel stroomde. Dat gaf veel problemen als de waterstand hoog was. De stad Deventer stroomde dan onder. Door een deel van het water af te leiden via een overlaat (het Verlaat) naar de Koerhuisbeek werd het probleem verholpen. Naast het Verlaat in de Koerhuisbeek, werd een vijf meter brede ontlastsluis met een Stoneyschuif gebouwd. Een ontlastsluis is een regelbare stuw waarover stromend water afgeleid kan worden waardoor de hoofdstroom ontlast wordt. Een Stoneyschuif is een stalen schuif. Deze wordt verticaal op en neer bewogen via wielen die aan de schuif bevestigd zijn. Hierdoor ondervindt de op- en neergaande beweging van de schuif van het water minder weerstand. Dit deel van de Koerhuisbeek kwam voortaan onder beheer van het waterschap.
Besparing
Om de werken goedkoper te maken was voorts bepaald dat de Schipbeek slechts geschikt zou worden gemaakt voor de afvoer van de maximum zomerafvoer. Deze zomerafvoer was uit kostenoverwegingen bovendien duidelijk te laag ingeschat, zoals nieuwe afvoergegevens overduidelijk aantoonden. Om toch de goedkope oplossing te kunnen doorvoeren werd het stroombed verbreed en kaden aangelegd. Ook werd de beek door bochtafsnijdingen vier kilometer verkort. De grootste bochtafsnijding lag in de benedenloop bij Bathmen. De afgesneden arm van de Schipbeek werd nu Oude Schipbeek genoemd.
De plaats van het Verlaat tussen de Schipbeek en de Koerhuisbeek
Stuwen
In de huidige situatie is het Verlaat verdwenen en zijn vanaf de spoorlijn Deventer – Zutphen richting IJssel een aantal vaste, kleinere stuwen gebouwd met een klein verval. De eerste van de reeks stuwen ligt ter hoogte van de vleeswarenfabriek van Stegeman en de laatste nabij de overspanning van de brug in de A1 over de IJssel.
Omdat het Verlaat verdwenen is, is ook de Koerhuisbeek verdwenen. De Schipbeek eindigt nu weer in de IJssel.
Bron: De Schipbeek van Anneke Koers
