Koninklijke UD
Het Schootsveld clubgebouw van Koninklijke UD
Utile Dulci
Koninklijke UD 1875 (voluit Koninklijke Deventer Cricket en Football Club Utile Dulci 1875) is een sportvereniging uit Deventer. Zij werd opgericht in 1875 en is daarmee de oudste nog bestaande veldsportvereniging van Nederland.
De naam Utile Dulci is afkomstig uit een versregel van Horatius: Utile Dulci betekent: het nuttige met het aangename verenigen.
Pas in 1995 met de verhuizing naar het sportpark in de Vijfhoek begon de Colmschater geschiedenis van Koninklijke UD.
Begonnen als cricketclub
De cricketclub Utile Dulci (U.D.) is op 13 oktober 1875 opgericht door een aantal gymnasiasten o.a. door J.R. Dickson Romijn, een Engelse jongen, die een aantal jaren in Deventer onderwijs volgde. In 1894 wordt naast cricket overgegaan op de voetbalsport. De naam van de vereniging verandert in: D.C. en F.C. (Deventer Cricket en Football Club) Utile Dulci.
De band die bindt
De leden kwamen niet alleen van het gymnasium, maar later ook van de H.B.S. en van de Middelbare Koloniale Landbouw School (later Rijks Hogere Landbouw School met een tropische en een Nederlandse richting), die in 1912 in Deventer gevestigd werd. Veel studenten van buiten Deventer werden lid van Koninklijke U.D. Aanvankelijk vertrokken vele afgestudeerden naar Nederlands Oost-Indië. Zij konden via het in 1916 opgerichte clubblad, Het U.D.-Kanon, de relatie met de vereniging onderhouden.
Zodoende kon het motto van de vereniging: De band, die bindt echt inhoud gegeven worden. Na de Tweede Wereldoorlog vertrokken vele oud-landbouwers vooral naar andere tropische delen van de wereld. Samen met de geëmigreerde oud-leden in o.a. Australië en Nieuw-Zeeland bleven zij via Het U.D.-Kanon in contact met de club.
De opheffing van Het U.D.-Kanon in 2016, na 100 jaargangen, betekent een gevoelige slag voor “De band, die bindt” gevoelens. Digitale communicatie beleef je toch anders, dan een tastbaar clubblad.
Er zijn ook voorbeelden van leerlingen van de landbouwschool, afkomstig uit vroegere koloniale gebieden van Nederland, die lid werden van Koninklijke U.D., we denken bijvoorbeeld aan Bas Jouwe (voetbal/Nieuw-Guinea), Waldi Essajas (voetbal/Suriname), Binoud Kalloe (cricket/Suriname), Duncan Seko(cricket/Papoea-Nieuw-Guinea).
In de uiterwaarden
Het sportterrein lag van 1875 tot 1887 in weilanden rond de stad, van 1887 tot 1943 in de uiterwaarden van de IJssel, de Ossenweerd. Zeer opvallend op dit terrein was de kleedkamer op palen. Dat was nodig vanwege de regelmatig hoge waterstanden van de IJssel. Bij ieder doelpunt voor de club werd het kleine kanon afgeschoten. De naam van het clubblad is hiervan afgeleid. Van 1943 tot 1963 werd er gespeeld op het terrein Bergweide. De kleedkamer op palen markeerde ook dit terrein. Daarna was tot 1995 het terrein Koerhuisbeek het speelveld. In augustus 1995 werd de huidige accommodatie, Het Schootsveld, gelegen in Colmschate – De Vijfhoek door de club in gebruik genomen. Op dit sportpark maakt men gebruik van vier voetbalvelden, twee cricketvelden en een trainingsveld ter grootte van een wedstrijdveld.
Bijna Landskampioen
Na de invoering van voetbal binnen U.D. in 1894, door een fusie met de vereniging Excelsior, kwamen de cricketactiviteiten op een laag pitje te staan. Na een aanlooptijd werd Koninklijke U.D. een gerenommeerde eersteklasser
Internationals van UD
Koninklijke UD voetbal heeft 3 internationals geleverd: Jan Kok (1908), David Wijnveldt (1912 – 1914, 13 optredens) en Dolf Scheeffer (1927). De eerste 2 genoemden, namen als voetbal international deel aan de Olympische Spelen in respectievelijk Londen en Stockholm.
Cricket
De cricketafdeling is sinds de jaren zestig van de vorige eeuw sterk gegroeid. Langzaam maar zeker stoomde de eerste selectie naar de Hoofdklasse van de KNCB, met als hoogtepunt in 1990 het landskampioenschap. In dat jaar werd met zeven heren teams, één damesteam en vier jeugdteams deelgenomen aan de KNCB-competitie. Dat de afdeling veel ups en downs kende, blijkt uit het feit dat in 2003 slechts één team in de competitie speelde. Na de afsplitsing van een aantal cricket spelende leden in 2005, die verder gingen onder de naam Salland Cricketclub (SCC) heeft de Koninklijke UD vanaf 2007 geen eigen senioren team meer in de competitie. De jeugd speelt samen met de jeugd SCC in de competitie.
Overigens maakt de SCC wel gebruik van de cricketfaciliteiten die in 1995 door de Koninklijke UD zijn aangelegd op Het Schootsveld, waaronder het eerste Nederlandse graswicket.
Andere sporten
Ook de sporten hockey en atletiek zijn enige tijd door de leden van Koninklijke U.D. beoefend. In 1909 werd Koninklijke U.D. lid van de Nederlandse Hockey Bond. In 1910 en 1911 stond het team in de halve finale om de Zilveren Hockey Bal, maar verloor deze wedstrijden. In 1971 vindt de laatste reünie plaats van de oud-hockeyers.
In datzelfde decennium werd atletiek beoefend. Van 1915 t/m 1918 is op de verschillende afstanden van het hardlopen, individueel en door de estafetteploeg het Nederlands Kampioenschap behaald.
Koninklijk
Bij de viering van het 100-jarig bestaan in 1975 werd de vereniging onderscheiden met het predicaat “Koninklijk”, voor haar grote stimulerende invloed op de ontwikkeling van de veldsport in Nederland en de cricketsport in het bijzonder.
David Wijnveldt
In augustus 1995 werd de huidige accommodatie, ‘Het Schootsveld’, gelegen in de Vijfhoek in Colmschate door de club in gebruik genomen. Het sportcomplex van Koninklijke UD ligt aan de David Wijnveldtweg. David Wijnveldt (geboren Jember – Nederlands-Indië op 15 december 1891) speelde voor Koninklijke UD (toen nog UD). Hij won brons met het Nederlands elftal op de Olympische Spelen 1912 in Zweden.
Website: Koninklijke UD
